Historia parafii Górno

Super User

Parafia Górno pw. Ofiarowania Najświętszej Maryi Panny została utworzona w roku 1599 przez kardynała krakowskiego Jerzego Radziwiłła.

Katarzyna z Lipnika, wdowa po Piotrze Ulińskim, dziedziczka dóbr rudnicko-kopeckich wraz ze swym synem Stanisławem Ulińskim, podczaszym przemyskim rozpoczęła starania o założenie parafii dla miejscowości leżących na drugim krańcu jej dóbr przy granicy województwa sandomierskiego. Pierwszym krokiem było wybudowanie drewnianego kościoła w Górnie pod wezwaniem Nawiedzenia Najświętszej Marii Panny. Został on wzniesiony w r. 1597, świadczy o tym dokument Katarzyny z Lipnika i Stanisława Ulińskiego, wystawiony w Rudniku dnia 24 marca t.r. Równocześnie z kościołem wybudowali Ulińscy niewielki dom dla plebana z dwóch izb oraz zabudowania gospodarcze.

Następnie fundatorzy kościoła w Górnie wystąpili z prośbą do biskupa krakowskiego ks. kardynała Jerzego Radziwiłła o formalną erekcję parafii gómieńskiej. Kardynał Jerzy Radziwiłł po rozpatrzeniu prośby i stanu uposażenia zakładanej parafii, dokumentem z dnia 15 stycznia 1599 r. erygował parafię Górno obejmującą terytorium wsi należących do fundatorów: Górno, Dołęga, Łowisko i królewską wieś Kamień.

Ulińscy zaprezentowali biskupowi krakowskiemu na proboszcza kapłana Walentego Miszka. Kardynał Radziwiłł zaakceptował tę kandydaturę i instytuował ks. Miszka na probostwie .

Dookoła kościoła parafialnego założono cmentarz, który nie został jeszcze zbyt dobrze ogrodzony. Pierwszy drewniany kościół dotrwał do końca lat siedemdziesiątych XVIII w. Wtedy to rozebrano stary kościół i na jego miejscu wybudowano również drewniany nowy o podobnym kształcie architektonicznym. Dzieła tego dokonano staraniem proboszcza ks. Antoniego Peszkowskiego. Długi okres rządów ks. Peszkowskiego miał dość dramatyczny koniec, bowiem w r. 1794 spłonął niedawno wzniesiony kościół. Nowym proboszczem został 20 czerwca 1799 r. ks. Jan Rossadziński, kanonik regularny z zakonu bożogrobców. Początkowo wybudował tymczasową kaplicę dla sprawowania kultu i czynił przygotowania do budowy nowego kościoła. Ostatecznie budowę już trzeciego kościoła drewnianego zakończono w 1809 r.

Dnia 23 października 1903 r. doszło do tragicznego w skutkach pożaru trzeciego z kolei kościoła drewnianego w Górnie, który całkowicie spopielił świątynię. Ocalała tylko kapliczka na cmentarzu przykościelnym z obrazem Matki Boskiej z Dzieciątkiem oraz dzwonnica Ks. proboszcz Mikołaj Wróblewski oraz wikariusz ks. Emil Sworzeński odprawiali Msze św. na plebanii, gdzie przechowywano Najświętszy Sakrament w prowizorycznie urządzonej kaplicy. Następnie jednak zakupiono wielką dworską stodołę, którą przeniesiono do ogrodu plebańskiego i przystosowano na prowizoryczną kaplicę. Była ona na tyle obszerna, że służyła dobrze przez kilka lat wiernym, aż do wybudowania nowego kościoła w r. 1913

W tym czasie lub nieco później komitet budowy kościoła górnieńskiego na czele z ks. Emilem Sworzeńskim zwrócił się do architekta lwowskiego Jana Sas Zubrzyckiego, aby wykonał projekt kościoła w Górnie. Wykonał go w Krakowie w r. 1906, co potwierdza w pełni ekspertyza wybitnego znawcy jego twórczości profesora Wojciecha Bałusa z Uniwersytetu Jagiellońskiego. Przygotowany projekt kościoła w Górnie został zrealizowany w latach 1911-1913. Po krótkim okresie administrowania odszedł z Górna 1 maja 1907 r. ks. Emil Sworzeński, a proboszczem został ks. Franciszek Bielawski. Był to młody kapłan w wieku trzydziestu lat obdarzony zmysłem organizacyjnym i zapałem do pracy duszpasterskiej. Dnia 29 i 30 maja 1911 r. parafię wizytował ks. biskup Józef Sebastian Pelczar. Gorąco modlił się z wiernymi i zachęcał ich do kontynuowania rozpoczętej niedawno budowy kościoła parafialnego. Biskup Pelczar uroczyście poświęcił kamień węgielny pod nową świątynię.

Według zrealizowanego projektu Jana Sas Zubrzyckiego powstał w Górnie kościół w stylu neogotyckim o wymiarach 40 m długości i 20 m szerokości. Usytuowano go na miejscu poprzednich trzech kościołów drewnianych i cmentarza przykościelnego. Od czasu wzniesienia kościoła był on wewnątrz jedynie otynkowany i pobielony. Pierwszą polichromię wykonał artysta malarz Stanisław Szmuc z Rzeszowa w roku 1954 za proboszcza ks. Mieczysława Lachora natomiast drugą za ks. Jana Liba w 1996 r. artysta malarz Stanisław Urban z Krakowa. Wiele elementów drewnianych wyposażenia wnętrza kościoła na polecenie proboszcza ks. Lachora w latach pięćdziesiątych, sześćdziesiątych i siedemdziesiątych XX w. wykonał rzeźbiarz Władysław Moskała pochodzący z Trzebosi. Wykonał on m in. Ołtarz Matki Bożej w lewej nawie, stalle w prezbiterium, 2 ołtarzyki, anioły, chrzcielnicę, krzyż ołtarzowy i wiele innych, wszystkie w drewnie dębowym, które stwarzają specyficzną atmosferę wystroju wnętrza kościoła.

Ważnym wydarzeniem w życiu parafii było utworzenie samodzielnej parafii w Łowisku dekretem ks. Biskupa przemyskiego Ignacego Tokarczuka z dnia 12 marca 1975 r. Pierwszym proboszczem został ks. Tadeusz Chmiel, następnym, który wybudował nowy kościół i plebanię był ks. Stanisław Mazur a obecnie pracuje w Łowisku ks. Marek Ryba.